Elektrolity to substancje niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, które przyczyniają się do lepszej pracy układu mięśniowego, sercowego i nerwowego. Ich niedobór może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak m.in. zaburzenia rytmu serca, omdlenia czy też drżenia ciała. Czym są elektrolity i jaką funkcję pełnią w organizmie? Kto jest najbardziej narażony na ich utratę i w jaki sposób możemy uzupełniać niedobór elektrolitów?
Elektrolity – co to takiego?
Mianem elektrolitów określa się jony soli, które znajdują się w płynach ustrojowych naszego ciała – krwi, osoczu oraz płynach tkankowych. Ich wodne roztwory to sole takich pierwiastków jak:
- sód – odpowiedzialny za regulowanie gospodarki wodno-elektrolitowej;
- magnez – wpływający na pracę układu nerwowego;
- chlor – regulujący równowagę kwasowo-zasadową;
- wapń – biorący udział w procesie przewodzenia impulsów nerwowych;
- potas – przyczyniający się do prawidłowej pracy serca i regulujący ciśnienie tętnicze krwi;
- fosforan – odpowiadający za prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego.
Dlaczego elektrolity są tak ważne dla naszego organizmu?
Najważniejszą funkcją elektrolitów jest usprawnienie przepływu wody pomiędzy komórkami, czego efektem jest prawidłowe funkcjonowanie gospodarki wodnej w naszym organizmie. Co więcej, ze względu na możliwość przewodzenia impulsów nerwowych, elektrolity są niezbędne do sprawnego funkcjonowania mózgu oraz całego układu nerwowego.
Elektrolity pełnią także kluczową rolę dla naszych mięśni, w tym najważniejszego z nich – serca. Wpływają one za skurcze i rozkurcze mięśni, co na przykładzie serca oznacza nieustanne pompowanie krwi i dostarczanie tlenu wszystkim komórkom organizmu. Oprócz tego elektrolity biorą udział w utrzymaniu prawidłowego poziomu pH w organizmie oraz odpowiedniego funkcjonowania układu moczowego.
Jak uzupełniać poziom elektrolitów?
Na niedobór elektrolitów narażeni są przede wszystkim sportowcy, osoby zmagające się z zaburzeniami czynności układu pokarmowego (np. podczas grypy żołądkowej) oraz osoby przyjmujące leki moczopędne lub przeczyszczające. Poziom elektrolitów może zmieniać się również latem (podczas upałów), podczas picia alkoholu lub stosowania drastycznych diet. Elektrolity usuwane są wówczas z moczem i potem, dlatego też ważne jest, by stale je uzupełniać.
Utratę elektrolitów możemy uzupełnić poprzez:
- picie wody (głównie wody wysokozmineralizowanej) lub soku pomidorowego;
- spożywanie produktów bogatych w wapń, potas i magnez (np. banany, suszone morele, pestki dyni, migdały);
- przyjmowanie gotowych preparatów elektrolitowych w formie tabletek musujących lub proszku do rozpuszczenia w wodzie;
- odpowiednią suplementację, np. chelatami aminokwasowymi.
Co ważne, by nie dopuścić do niedoboru elektrolitów w organizmie, warto ograniczać wysiłek fizyczny podczas upałów, nie wprowadzać drastycznych zmian w codziennej diecie, a podczas infekcji, której towarzyszy gorączka i biegunka, zwiększyć przyjmowanie płynów nawet do 3 litrów wody dziennie.